Hindistan merkezli bir sivil toplum kuruluşuna ait yukardaki logo, şu ana kadar gördüğüm en iyi gecekondu gelişim sürecini anlatan çizim..
Bugün Dünya’da yaklaşık 1 milyar insan gecekondularda yaşıyor. Hindistan en yüksek gecekondu nüfusuna sahip ülkelerden biri. Barınma, ülkenin yoksulları için büyük bir ihtiyaç ve problem alanı. Gecekondu nüfusu geniş bir yelpazede kendilerine yaşam alanları yaratmak için çabalıyor. Kast sistemiyle de ilişkili bir şekilde sınıfsal farklılıklar kendini enformel konut alanlarının çeşitliliğinde de gösteriyor: Kaldırımda, demiryolları kenarında, tuvaleti olmayan konutlarda, yasal güvencesi olmayan konutlarda yaşayanlar gibi..
Hindistan, aynı zamanda Dünya´da ki en örgütlü gecekondu topluluklarını barındırıyor. Yaşanan zorluklar, kent yoksullarını hayatta kalma stratejileri (survival strategies) konusunda uzmanlaştırmış durumda. Hindistan ve dünyada milyonlarca yoksulu örgütlemiş 2 büyük kitle kuruluşu mevcut, National Slum Dwellers Federation (Ulusal Gecekonduda Yaşayanlar Federasyonu) ve Mahila Milan (Kadınların Birlikteliği). Aşağıdan yukarı (komşular > mahalle > şehir > ülke > uluslararası) şekilde örgütlenmiş bu iki kuruluş, öncelikle, kent yoksullarının bir araya gelmeleri ve sorunlarına kendilerinin çözüm bulmaları üzerine çalışıyorlar. Mahallelerde gerçekleştirilen katılımcı anket çalışmaları ile bilgi açığını kapatmaya ve öz örgütlülüğü arttırmaya çabalıyorlar. Kadınların oluşturduğu komşu bankaları ile düzenli olarak para biriktiriyor, bu paraları birbirlerine kredi olarak kullandırıyorlar.
Sistemin tamamen dışladığı kesimler olarak, sistemden medet ummak yerine hayatlarının dümenine örgütlülükleri sayesinde kendileri geçmiş oluyor. Bu halk örgütlenmelerinin birlikte çalıştığı, daha teknik konular üzerine yoğunlaşan bir sivil toplum ağı da mevcut. Işte yukardaki logo bu kuruluşa ait. SPARC (Alan Bilgi Merkezleri`ni Yaygınlaştırma Topluluğu). Bu sivil toplum kuruluşu konutların iyileştirilmesi ve inşa edilmesi, altyapı çalışmaları, yoksulluk ile mücadele, hukuksal mücadele gibi konularda 2 büyük halk örgütlenmesine destek oluyor. Bombey`de yoksulların yoksulları olan, kaldırımda yaşayanlarla çalışmaya başlayan SPARC şuan bütün kent yoksulları için, konut üretimi de dahil olmak üzere barınma hakkı mücadelesini sürdürüyor. Bu üç kuruluşun birlikteliği, the Alliance (ittifak) olarak biliniyor.
SPARC hakkında detaylı bilgi için http://www.sparcindia.org/ adresine bakabilirsiniz.